© esa, afp
In vulkaankraters op Mars hebben twee Europese sondes rijm of bevroren dauw ontdekt. Het dunne ijslaagje ontstaat kort voor zonsopgang en verdampt telkens de dag begint. Dat heeft het Europese ruimtevaartagentschap ESA vandaag bekendgemaakt.
De ijslaag, nauwelijks een mensenhaar dik, werd door twee Europese sondes aangetroffen in het Tharsisgebied op Mars. Die regio nabij de evenaar van de planeet bevat de grootste vulkanen van het zonnestelsel. Met bijna 22 kilometer is Olympus Mons zo’n 2,5 keer hoger dan de Mount Everest. Het is in de enorme kraters van dergelijke vulkanen dat de vorstplekken werden ontdekt. Hoewel het om een dun laagje gaat dat bij het ochtendgloren telkens weer verdampt, gaat het in z’n totaliteit toch om zo’n 150.000 ton water, oftewel 60 olympische zwembaden.(Lees verder onder de foto)
Onder meer in de krater van Olympus Mons werd ijs aangetroffen — © ESA
Ondanks de enorme hoogtes werden op Mars geen ijzige bergtoppen verwacht. Op de polen werd al waterijs gevonden, maar door de ijle atmosfeer, het vele zonlicht en de temperatuur leek dit onmogelijk in het evenaargebied. De ontdekking door de Trace Gas Orbiter (TGO) en Mars Express geldt dus als een verrassing, eentje waaraan ook de Koninklijke Sterrenwacht en het Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie hebben bijgedragen.
Beide sondes zijn al enkele jaren actief bij Mars, maar de vondst liet lang op zich wachten omdat ze druk bevraagd zijn en ze in een specifieke baan moesten worden gebracht. Ook komen de ijsplekken slechts kortstondig voor en vooral in de koudere seizoenen van Mars. “We dachten ook dat vorst daar niet kon ontstaan”, zegt hoofdauteur van de studie Adomas Valantinas. Dat het toch mogelijk is, ligt aan het microklimaat in de reusachtige caldera’s of kraters waar lucht op een specifieke manier circuleert. “Wind beweegt zich omhoog langs de hellingen van de bergen en brengt relatief vochtige lucht in de kraters waar het condenseert en in de koelere schaduwrijke gebieden neerslaat als vorst”, zegt een andere onderzoeker. (Lees verder onder de foto)
© Getty Images/iStockphoto
Door beter te begrijpen hoe vorst ontstaat, maken wetenschappers de planeet Mars weer een beetje minder mysterieus. Ontdekken waar water voorkomt en hoe het circuleert op de planeet, is essentiële kennis voor als de mens ooit daarheen reist en voor de zoektocht naar tekenen van buitenaards leven.
