Amerikanen houden van uitstraling. De Joe Biden (81) die de CNN-studio in Atlanta stipt om 21 uur (plaatselijke tijd) stram binnenwandelde, straalde vooral uit dat hij een oude man was. Terwijl dit debat zijn verkiezingscampagne net een nieuwe impuls moest geven, zeker aangezien hij in de meeste peilingen een (kleine) achterstand telt op Donald Trump. Sterker nog: amper twee woorden ver in zijn allereerste antwoord moest de president zijn stem schrapen. Die raspende stem van Biden: het zou de hele avond lang een pijnpunt blijven. Het bleek de voorbode van een zwakke prestatie.
Het contrast met Donald Trump was groot. Ook hij is er intussen al 78, maar kwam voor zijn doen opvallend coherent voor de dag. Met de nadruk op “voor zijn doen”. Want ja: Trump bewees nog maar eens er een losse relatie met de waarheid op na te houden en antwoordde vaak niet op de vragen van de moderatoren. Maar het was krachtig en verstaanbaar. Zoals de campagnemanager van ex-president Barack Obama na afloop zou zeggen bij MSNBC: “Ze verschillen maar drie jaar van elkaar, maar het vanavond leek het verschil 30 jaar.”
(Lees verder onder de foto.)
© REUTERS
Kleutertuin
Nu zegt u: uitstraling is niet het belangrijkste, wat met de inhoud van het debat? Ook op dat vlak was het geen hoogvlieger. Zo kon Biden niet overtuigen wanneer hij gevraagd werd naar de economische problemen van veel gewone Amerikanen, over het racisme in de Amerikaanse samenleving, en probeerde hij meermaals zonder succes over de “belastingverlagingen voor de rijken” te beginnen. Biden kon Trump zelfs niet in de hoek drijven toen het ging over het recht op abortus.
Het niveau was met momenten schrikbarend: in plaats van te antwoorden op een vraag over klimaatverandering vond Trump het belangrijker om de kiezers te herinneren aan een racistische uitspraak van Biden uit de jaren ‘80. Vragen over kinderzorg en drugsverslavingen leverden helemaal geen antwoord op. Wel een welles-nietesspelletje over wie nu door historici is bestempeld als de slechtste president ooit, gevolgd door een welles-nietesspelletje over de vermeende uitspraak van Trump over gesneuvelde Amerikanen (“Suckers and losers”) tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Toen moest het dieptepunt nog volgen. Trump pronkte dat hij “onlangs nog twee clubkampioenschappen golf heeft gewonnen”. Biden kwam niet verder dan wijzen op het gewicht van Trump, en haalde aan dat zijn eigen golfhandicap zes was. Zelfs de grootste Biden-fan vroeg zich op dat moment ongetwijfeld af waar deze vertoning eigenlijk nog over ging. Zelfs Trump had door dat het om een kinderachtige discussie ging, en kwam zowaar als de meest volwassene van de twee over. “Let’s not act like children”, klonk het.
(Lees verder onder de foto.)
© EPA-EFE
Dodelijke oneliners
Trump maakte de afgelopen maanden een uitgebluste en warrige indruk tijdens campagnebijeenkomsten. Donderdagavond in Atlanta waren er echter geen verhalen over “haaien en boten”. De Republikein had zijn favoriete talking points voor eigen publiek (lees: “Heksenjacht”) grotendeels thuis gelaten.
Trump kwam – vooral door de ontstellend zwakke prestatie van Biden – zowaar als de meest coherente man op het podium over. Hij slaagde er ook in om te profiteren van sommige blunders van Biden. Toen die over zijn woorden struikelde en zei dat “We finally beat… Medicare(het Amerikaanse federale gezondheidsprogramma, red.)”, repliceerde Trump met het dodelijke zinnetje: “He’s right: he did beat Medicare… to death!” (“Hij heeft gelijk dat hij Medicare geklopt heeft: hij heeft het doodgeklopt!”). Of op een ander moment: “Ik weet niet wat hij daar zei aan het einde van zijn antwoord, en ik denk dat hij het ook niet weet.”
Trump blijft Trump: we mogen niet negeren dat hij de onwaarheden aan elkaar reeg. Van “de beste economie ooit” aan het einde van zijn ambtstermijn, over Europese profiteurs in de kwestie-Oekraïne, naar het feit dat “de overgrote meerderheid” van de Amerikanen zijn koerswijziging in de abortuskwestie toejuichte… “Trump heeft de factchecking-machine vanavond tilt laten slaan”, vatte een analist het op CNN samen.
(Lees verder onder de foto.)
© Getty Images via AFP
Dagenlang gestudeerd
Het einde zei alles: beide kandidaten kregen na een kort reclameblok elk twee minuten voor hun voorbereide slotconclusie. Biden, die zich dagenlang in het presidentiële buitenverblijf Camp David had voorbereid op dit debat, sloot een pijnlijke avond op even pijnlijke wijze af. Half fluisterend en met raspende stem verzandde zijn antwoord in een amper verstaanbare uitleg over belastingdruk.
Dan kwam zijn tegenstander veel krachtiger over met een weliswaar weinigzeggende maar wel heldere boodschap: “We zijn een falend land, maar dat zal niet zo blijven: we’re gonna make America great again”, sloot een glunderende Trump een voor hem glorieuze avond af.
