“Hem een hulpbisschop geven was zeker een meerwaarde geweest, en een teken van respect”, zegt professor kerkelijk recht Hildegard Warnink (KU Leuven) over het door de paus afgewezen verzoek van Antwerps bisschop Johan Bonny.
Toen die eind juni te horen kreeg dat er geen versterking op komst was, besliste hij om zijn taak als officiële contactpersoon rond seksueel misbruik neer te leggen. Dat vertelt hij dit weekend in ‘De Alpenhut’, de zomerreeks van het Nieuwsblad.
Zijn collega-bisschoppen zijn al sinds eind juni op de hoogte van zijn ontslag als ‘referent’, maar een opvolger is er nog niet. “Ik heb geen flauw idee wie dat zou kunnen of willen doen”, zegt professor Warnink. “Het zou iemand moeten zijn die gewoon is om met de media en met politici om te gaan, want die mengen zich in dit soort dossiers. Het is ook geen dankbare taak, want het gaat vaak om gebeurtenissen van lang voor je zelf bisschop was en je hebt de publieke opinie volledig tegen.”
Bisschop eerste aanspreekpunt
Er wachten de opvolger van Bonny grote uitdagingen, zeker gezien de lange to-dolijst die er uit de eindrapporten van de parlementaire onderzoekscommissies kwam. “Het is moeilijk om op dit domein iets goed te doen. Maar ik denk dat je met heldere structuren en met transparantie wel een verschil kan maken. Dat is wat Bonny ook geprobeerd heeft.”
“Het zou iemand moeten zijn die gewoon is om met de media en met politici om te gaan, want die mengen zich in dit soort dossiers”
Hildegard Warnink
Professor kerkelijk recht (KU Leuven)
In principe kan de taak van dossierbeheerder ook aan een priester of een leek worden toevertrouwd. “Maar normaal gezien wordt er binnen de Bisschoppenconferentie toch voor gezorgd dat er voor belangrijke thema’s een bisschop als eerste aanspreekpunt is”, zegt Warnink.
“Ik zie de andere huidige bisschoppen het niet doen, en sommigen zéker niet”, zei priester Rik Devillé van de Werkgroep Mensenrechten in de Kerk woensdag in het Nieuwsblad. Toch zal het wellicht een van de huidige Vlaamse bisschoppen zijn. Er is namelijk een referent voor dat thema aan elke kant van de taalgrens. Bij de Franstaligen is dat Guy Harpigny (76).
Wie zijn de Vlaamse bisschoppen die zouden kunnen overnemen?
Luc Terlinden (55)
© BELGA
De aartsbisschop als referent, het zou volgens kenners tellen als signaal hoe ernstig de Kerk het thema neemt. Hij zei eerder al dat hij ook wil werken op preventie. Maar het gewicht van het dossier maakt het mogelijk net moeilijker combineerbaar met de aartsbisschoppelijke taken.
Lode Aerts (64)
© BELGA
Als bisschop van Brugge bekleedt hij het ambt dat 25 jaar lang werd ingevuld door Roger Vangheluwe, tot aan het licht kwam dat hij jarenlang zijn eigen neef had misbruikt. “We moeten de dingen durven uitspreken en alles goed in de gaten houden opdat het niet opnieuw zou gebeuren”, zei hij bij zijn wijding.
Lode Van Hecke (74)
© fvv
“Velen onder ons hebben voor het eerst echt begrepen wat de impact is van misbruik op de slachtoffers en hun omgeving”, schreef de bisschop van Gent na Godvergeten aan zijn gelovigen. Omdat het Vaticaan doorgaans een opvolger aanduidt wanneer een bisschop 75 jaar wordt, is de kans klein dat hij de taak nog opneemt.
Patrick Hoogmartens (72)
© Serge Minten
De bisschop van Hasselt vertelde na de uitzending van Godvergeten dat hij nachtenlang had wakkergelegen van de reeks. “Het is goed dat een programma als dit er is”, zei hij in september vorig jaar. Ook hij nadert wel de leeftijd waarop bisschoppen op emeritaat gaan.
Koen Vanhoutte (66), hulpbisschop van Mechelen-Brussel
© rr
Koen Vanhoutte is de man die tijdelijk de honneurs waarnam in Brugge na het ontslag van Vangheluwe. Samen met Bonny ging hij hem vorig jaar opzoeken in Frankrijk om hem te vragen zijn titels terug te geven. Toen eerder dit jaar bekendraakte dat er meerdere daders van misbruik op de kieslijst voor de priesterraad stonden, viseerde Devillé wel Vanhoutte voor die fout.
