Ismail Haniyeh, kopstuk van Hamas, werd woensdag gedood door een explosief dat al twee maanden in het gastenverblijf moet gelegen hebben. Het was daar heimelijk binnengesmokkeld. Dat zeggen zeven functionarissen uit het Midden-Oosten, waaronder twee Iraniërs en een Amerikaan.
Het gastenverblijf wordt beheerd en beschermd door de Islamitische Revolutionaire Garde en maakt deel uit van een groot complex, Neshat genaamd, in een chique wijk in het noorden van Teheran. Het wordt beschouwd als een van de best beveiligde complexen in de stad.
Haniyeh, die wist dat er een prijs op zijn hoofd stond, was in de Iraanse hoofdstad voor de presidentiële inauguratie. De bom werd vanop afstand tot ontploffing gebracht, zeiden de functionarissen, nadat bevestigd was dat hij zich in zijn kamer in het gastenverblijf bevond en daar omkwam. De ontploffing doodde ook een lijfwacht, zo weet The New York Times.
Israël had al meermaals gezegd dat het niet zou rusten voor alle Hamas-kopstukken uitgeschakeld zijn. David Barnea, het hoofd van de Mossad, zei in januari dat zijn dienst “verplicht” was om jacht te maken op de leiders van Hamas, de groepering achter de aanslagen van 7 oktober in Israël. (Lees verder onder de foto)
Haniyeh werd donderdag al begraven. — © Anadolu via Getty Images
Welk soort springstof er gebruikt werd en waar de bom dan verstopt zat, is nog niet helemaal duidelijk. Maar het ging alleszins om een zeer krachtige explosie die het gebouw deed schudden, alle ruiten deed sneuvelen en zelfs een buitenmuur wegblies.
In de uren na de moord werd gewag gemaakt van een raketaanval, mogelijk afgevuurd door een drone of een vliegtuig. Maar die rakettheorie riep al snel vragen op over hoe Israël in staat zou zijn geweest om Iraanse luchtverdedigingssystemen te omzeilen. (Lees verder onder de foto)
Voor Iran is de aanslag een grote vernedering.
Maar nu blijkt dus dat de Mossad, de geheime Israëlische dienst die de aanval uitvoerde of toch regisseerde, gebruikmaakte van een ander gat in de Iraanse verdedigingslinies: een gat in de beveiliging van een zogenaamd streng bewaakte vestiging waardoor een bom kon worden geplaatst en vele weken verborgen kon blijven voor men uiteindelijk vanop afstand op het knopje kon drukken.
Staakt-het-vuren
Iraanse functionarissen en Hamas zeiden woensdag dat Israël verantwoordelijk was voor de aanslag, een mening die ook werd gedeeld door verschillende Amerikaanse functionarissen die om anonimiteit vroegen. Het dreigt een nieuwe golf van geweld in het Midden-Oosten te ontketenen en de lopende onderhandelingen om de oorlog in Gaza te beëindigen op losse schroeven te zetten, zeggen internationale waarnemers. Haniyeh was immers een toponderhandelaar in de staakt-het-vuren gesprekken tussen Hamas en Israël.
LEES OOK. Wie was Mohammed Deif, het brein achter de aanval van 7 oktober?
Israël heeft niet publiekelijk de verantwoordelijkheid voor de moord erkend, maar Israëlische ambtenaren van de inlichtingendienst hebben de Verenigde Staten en andere westerse regeringen in de onmiddellijke nasleep ingelicht over de details van de operatie, aldus de vijf ambtenaren uit het Midden-Oosten.
De VS houdt intussen vol niet vooraf op de hoogte te zijn gesteld van de aanval, iets wat in het verleden meestal wel gebeurde. Dat heeft minister van Buitenlandse Zaken Antony J. Blinken vandaag nog eens bevestigd. Voor Iran betekent de aanslag alleszins en enorm gezichtsverlies en ze zullen, zeggen experts wereldwijd, zeker niet nalaten om snel wraak te nemen. Maar ook de eigen veiligheidsdiensten zullen grondig doorgelicht worden, schrijft het Tasnim News Agency. Want zij hebben gefaald door niet te kunnen verhinderen dat er een bom werd binnengesmokkeld. Een bom die daar dan ook nog eens weken zou gelegen hebben.
