Bij de belangrijke verkiezingen in de Oost-Duitse deelstaten Thüringen en Saksen is er een verrassende winnaar: de extreemrechtse partij Alternative für Deutschland (AfD). Niemand wil echter met hen regeren. De CDU, die nationaal gezien de sterkste partij is, is de enige klassieke partij die standhoudt en mogelijk twee ministers-presidenten zal leveren. Deze verkiezingsuitslagen zorgen voor een politiek spannende situatie in Duitsland.
In Thüringen behaalde AfD maar liefst 30 procent van de stemmen, waarmee ze de grootste partij werd onder leiding van Björn Höcke. In Saksen eindigde AfD net achter de CDU, die nipt de grootste partij bleef. Hoewel AfD graag deel wil uitmaken van de deelstaatregeringen, willen de andere partijen absoluut geen coalitie vormen met extreemrechts. AfD zal dus in de oppositie belanden, waar ze met hun vele verkozenen belangrijke beslissingen kunnen tegenhouden.
Een andere opvallende nieuwkomer is Bündnis Sahra Wagenknecht (BSW), opgericht door een voormalig boegbeeld van de linkse partij Die Linke. BSW wist in beide deelstaten de derde plek te veroveren, voorbijgestreefd door AfD. Hoewel BSW hoopte AfD-kiezers aan te trekken, is dat niet gelukt. Die Linke, de vroegere partij van Wagenknecht, is nu gehalveerd en irrelevant geworden.
Voor de christendemocratische CDU is er een zucht van verlichting, aangezien zij de enige klassieke partij is die als winnaar kan worden beschouwd. In Thüringen behaalden ze 24,5 procent van de stemmen, een stijging van 3 procent. In Saksen, waar Michael Kretschmer sinds 2017 minister-president is, daalde hun aantal stemmen lichtjes, maar blijven ze de grootste partij. CDU’er Mario Voigt zou mogelijk aan het hoofd van een nieuwe regering in Thüringen kunnen komen. Analisten vermoeden dat de CDU zoveel stemmen heeft behaald omdat democratische kiezers strategisch hebben gestemd om AfD tegen te houden.
Het vormen van coalities zal echter niet eenvoudig zijn. Een mogelijke combinatie van CDU, BSW en SPD is mathematisch gezien mogelijk, maar er zullen waarschijnlijk moeilijke onderhandelingen plaatsvinden. BSW heeft een andere visie op de oorlog in Oekraïne dan de andere partijen. Toch behoort dit onderwerp niet tot de bevoegdheden van de deelstaten. BSW richt zich voornamelijk op onderwijs en het verbeteren van de verzorgingsstaat.
De coalitie in Berlijn, bestaande uit sociaaldemocraten, groenen en liberalen, lijdt pijnlijk gezichtsverlies. In Thüringen en Saksen behaalde de SPD tussen de 7 en 9 procent van de stemmen, terwijl de groenen mogelijk uit het parlement in Thüringen zullen verdwijnen. De kiezers in Oost-Duitsland zijn niet tevreden met deze coalitie en vinden dat Berlijn hun problemen negeert. Ze ergeren zich aan de ruzies binnen de coalitie en het zwalpende beleid. Berlijn heeft nog een jaar om het tij te keren voordat de parlementsverkiezingen in september 2025 plaatsvinden.
Deze verkiezingsuitslagen laten zien dat de politieke situatie in Duitsland spannend en onvoorspelbaar is. Met de opkomst van AfD en de opkomst van BSW als nieuwkomer, zal er veel moeten worden onderhandeld om stabiele coalities te vormen. De komende tijd zal duidelijk worden hoe de politieke kaarten in deze deelstaten worden geschud.
Source: https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20240902_91822061
.
