Piers Robinson (1970), erkend expert op het gebied van propaganda, waar hij drie boeken over schreef, is een van die bijzondere academici die geen blad voor de mond nemen. De in Duitsland wonende Brit, vader van twee dochters, is onder meer actief in kritische 9/11-groepen, in een werkgroep die de westerse propaganda tegen Syrië blootlegt en bij de nieuwe onafhankelijke universiteit Nova Academia van Paul Frijters. Ook heeft hij colleges gegeven bij de Navo en aan hooggeplaatste militairen bij de universiteit van Oxford. Robinson maakt zich zorgen over de toekomst van zijn dochters. “Dit is waarom ik doe wat ik doe. Ik zet me met hart en ziel in voor een betere wereld. Ik wil dat onze kinderen zich in vrijheid kunnen ontwikkelen.”
Robinson is met name bezorgd over de steeds verdergaande en geavanceerdere propaganda die op ons wordt losgelaten. Hij ziet dit als een regelrechte bedreiging voor de democratie. “Als mensen niet goed geïnformeerd worden, als ze doodsbang worden gemaakt of als ze onbewust in een bepaalde richting worden gedirigeerd, dan raken ze hun eigen stem kwijt. Dat verzwakt hun inbreng. Dat hebben we de laatste veertig, vijftig jaar duidelijk gezien. Mensen werden misleid om te geloven dat president Kennedy door één gestoorde figuur vermoord werd. Ze werden misleid om te geloven dat 9/11 het werk was van islamitische fundamentalisten. Deze twee gebeurtenissen hebben desastreuze gevolgen gehad. Miljoenen mensen zijn direct en indirect gestorven in de oorlogen die op basis van 9/11 gerechtvaardigd werden. Propaganda is gevaarlijk, want die leidt bijna altijd tot machtsmisbruik en ineenstorting van de democratie. Je kunt je afvragen of dat nu aan het gebeuren is met onze democratie.”
Propaganda is niet hetzelfde als anderen proberen te overtuigen met argumenten. “Er is een verschil tussen overtuigen enerzijds en manipuleren, misleiden en ronduit liegen anderzijds”, legt Robinson uit. “Een manier waarop propaganda wordt bedreven is door het gebruik van verhullende taal, zoals het woord ‘public relations’, dat is bedacht om de praktijk van propaganda te verhullen. Een andere propagandatechniek is het verstrekken van selectieve of onjuiste informatie. Dat zagen we heel duidelijk bij de covidpandemie. Er was geen ‘killervirus’, dat weten we nu, maar iedereen geloofde het. Een derde methode is mensen emotioneel manipuleren, bijvoorbeeld met de slogan: Je doet het voor de ander. Weer een andere strategie, die met name tijdens oorlogen wordt ingezet, is de vijand buitensluiten en ontmenselijken.”
Door alle propaganda die over ons wordt uitgestort, zijn veel mensen murw gebeukt, zegt Robinson. Dat trekt diepe sporen in de samenleving. “Het gaat niet goed in het Westen, dat is duidelijk. We zijn in een tumultueuze tijd aanbeland. De oorlog in het Midden-Oosten kan elk moment exploderen, de media blijft ons bombarderen met rampverhalen, de vaccinatie-industrie – herlabeld als de ‘bioveiligheid-industrie’ – gaat maar door met hun angstpropaganda door steeds weer een nieuwe dreiging uit te roepen. Veel mensen zijn uitgeput en om die reden steeds minder betrokken bij wat er in de wereld gebeurt. Ik denk dat dit alles ‘het grote ontwaken’, waarvan veel mensen in 2020 dachten dat het zou gaan plaatsvinden – mijzelf incluis – heeft tegengehouden.”
Toch heeft er volgens hem wel degelijk een ontwaken op kleinere schaal plaatsgevonden. “De afgelopen vier jaar is het bewustzijn rondom propaganda enorm toegenomen. Het werd zo intensief ingezet bij de coronapandemie – je moest doodsbang zijn voor het virus, je moest een mondkapje op, je moest je laten vaccineren, et cetera – dat veel mensen doorkregen dat ze gemanipuleerd werden. Je kunt dat objectief staven door het feit dat het vertrouwen in de mainstreammedia historisch laag is en dat steeds minder mensen zich laten vaccineren, omdat ze ondertussen doorhebben dat dit problemen met zich meebrengt.”
Volgens Robinson heerst er op dit moment een enorme spanning tussen mensen die zich bewust zijn van de grootschalige propaganda en mensen die dat niet zijn. “Ik beweer niet dat ik zelf het grote plaatje helemaal zie – ik denk dat niemand daartoe in staat is, daarvoor is het grote plaatje veel te gecompliceerd – maar ik meen wel te zien dat we op de drempel staan van grote veranderingen in de machtsverhoudingen in de wereld. Het einde van de militaire macht van het Westen lijkt in zicht. Er is tegelijkertijd de dreiging van de technocratie en de digitale gevangenis, maar niks is definitief zolang het nog niet zo is. We hebben het gevecht nog niet verloren. We moeten verzet blijven bieden en dan zullen zich vanzelf mogelijkheden en oplossingen openbaren.”
Het stoppen van de grootschalige propagandamachine is niet de enige taak die volbracht moet worden, benadrukt hij. “De hele maatschappij moet geherstructureerd worden, zodat er geen belangenverstrengeling meer kan ontstaan tussen bijvoorbeeld de farmaceutische industrie en de politiek. Een stevige politieke structuur houdt zulke zaken strikt gescheiden, zodat bijvoorbeeld een producent van een farmaceutisch product geen zeggenschap heeft over de officiële goedkeuring van dat product en een politicus niet plotseling een functie kan krijgen in de defensie-industrie. Dat soort dingen gebeurt nu voortdurend. We hebben grote problemen met onze instituten, die door en door corrupt zijn. Regeringen kunnen heel dwingend zijn, dat hebben we pas nog gezien tijden de coronapandemie. Ik woon in Duitsland en daar maakten we mee dat de regering de covidspuiten wilde verplichten. Dat was erg bedreigend. Hoe kunnen we de samenleving zo herstructureren dat dit soort machtsmisbruik niet kan plaatsvinden? Dat is de vraag.”
Robinson denkt dat de oplossing moet komen van een fundamentele heroriëntatie. “De sleutel tot een toekomstig ontwaken, dat veel groter zal zijn dan dat van de afgelopen vier jaar, is mijns inziens naast het onszelf bevrijden van de ketenen van propaganda die momenteel het onderwijssysteem, het bedrijfsleven, de politiek en de media beheersen, ook een betere organisatie van parallelle initiatieven en structuren. Dat kost tijd. We zijn bezig met het reclaimen van onze democratie. Dat is een generationele strijd. We moeten ongelooflijk geduldig zijn, maar we mogen nooit opgeven. Dat zijn we aan onze kinderen verplicht.”
.
