In september 2014 zond het NOS Journaal een fragment uit waarin een BBC-verslaggever president Poetin bevraagt over Russische betrokkenheid bij de situatie in Oekraïne. De voice-over vertelde: “Als de BBC-verslaggever Poetin daarover een vraag wil stellen, wordt hij zo goed als genegeerd.”
Het bleek een geknipt fragment. In het ongemonteerde beeldmateriaal is te zien dat Poetin de journalist uitgebreid te woord staat. De NOS werd betrapt en toenmalig hoofdredacteur Marcel Gelauff gaf via Twitter aan dat het fragment ‘niet erg handig was’.
De NOS is nu weer betrapt op knip- en plakwerk, dit keer door X-gebruiker Susanne. De publieke omroep blijkt erg creatief te zijn geweest met beelden van Tweede Kamerdebatten.
Quizvraag! Is er in dit fragment geknipt of niet? Bonuspunten als je ook nog kunt benoemen wat @lientje1967 in dit fragment doet. 😊 #SuusgoesNOS pic.twitter.com/RXnidosk2U
— Susanne (@suusonline) March 28, 2024
Zeer kwalijk
In het eerste fragment is maar liefst 18 minuten aan interruptiedebatten tussen Omtzigt en SP-leider Van Dijk weggeknipt en bizar genoeg is er een beeldfragment van een nietsvermoedende Caroline van der Plas tussen geplakt. Het lijkt alsof Van der Plas de heren aan het volgen is, maar het is een shot van een totaal ander moment in het debat.
Susanne merkt op dat het nogal wat montagetijd heeft gekost, omdat Van der Plas erin is gemonteerd terwijl je op de achtergrond de audio van zowel Omtzigt als Van Dijk hoort. Dit versterkt de illusie van één fragment. “Het is zeer kwalijk omdat dit soort montages misleidend zijn. Want hoe vaak hebben we het dan niet doorgehad?”
Heb er nog eentje gevonden, mensen! 😂 Het is zó slecht, dat ik er echt de humor van begin in te zien.
In de NOS ‘samenvatting’ hebben ze bij de overgang van Wilders woorden ‘de formatie heeft er ook wat mee te maken’ naar Yesilgöz (waar een deel van haar inleiding en dankwoord… pic.twitter.com/dlXTs6URd9— Susanne (@suusonline) March 28, 2024
Magische montagetruc
Ze vond al snel nog een tweede fragment, waarin een gezichtsuitdrukking van formateur Putters is toegevoegd na een uitspraak van Wilders, waardoor de uitdrukking een reactie lijkt te zijn op de woorden van Wilders. “Het is zó slecht, dat ik er echt de humor van begin in te zien,” reageert Susanne. “Het zou zomaar kunnen dat beeldmanipulatie op grotere schaal gebeurt dan wij ons realiseren.”
Ze vond ook nog een derde magische montagetruc, een fragment waarin de NOS de indruk wekt dat Wilders tijdens een interruptiedebat tussen Bontenbal en Omtzigt zijn telefoon laat zien aan Kamerlid Léon de Jong, waardoor het lijkt alsof hij niet op zit te letten. Tijdens het livedebat kwam Wilders helemaal niet in beeld.
Jullie mogen me op ‘mute’ of ‘block’ zetten als jullie mij nu te ver vinden gaan, maar … ik heb inmiddels een derde magische montage-truc gevonden. 🤦🏼♀️ Had ‘m eerst niet door want dacht oprecht dat dit erbij hoorde. Maar was alle ‘knips’ aan het nagaan en ontdekte hier een… pic.twitter.com/hKWQts1IX3
— Susanne (@suusonline) April 3, 2024
De NOS maakte het nog bonter: als Omtzigt spreekt, komt er een kleurende Wilders in beeld.
Nummer 5 gevonden. Deze keer wordt Dilan Yesilgöz neergezet als bijzonder geïnteresseerd luisteraar tijdens het betoog van Pieter Omtzigt, vlak voordat er een ‘knip’ plaatsvindt. (links: NOS montage, rechts: live debat) #SuusGoesNOS https://t.co/Byt3muCCai pic.twitter.com/HeN9vPHE10
— Susanne (@suusonline) April 3, 2024
Onbetrouwbaar en puur slecht
In de Licentievoorwaarden Audiovisueel Materiaal Tweede Kamer staat dat het de gebruiker ‘niet is toegestaan materiaal zodanig weer te geven of in een zodanige context te plaatsen dat dit is verdraaid, vertekend, verminkt of gecorrumpeerd’.
“De uiterst oplettende Susanne doorziet de montagetruc van de NOS om een volksvertegenwoordiger er slecht uit te laten zien c.q. vals te bejegenen,” zegt Remco van Velzen. “Als je nu nog niet doorhebt dat de NOS onbetrouwbaar en puur slecht is, dan heb je wel een hele dikke plaat voor je hoofd.”
Over de auteur: Robin de Boer is economisch geograaf. Volg hem hier op Substack.
…