zij dank dat het waardig verlopen is. Maar door de voorgenomen verstoringen en
de tegenmaatregelen is het karakter van de herdenking ernstig aangetast. Kunnen
we ons er nog op beroemen een vertrouwenssamenleving te hebben?
gebaseerd op onderling vertrouwen. We kenden mekaar, begrepen elkaar en
vertrouwden – tot op zekere hoogte – elkaar. We hadden een zekere mate van
gemeensschapszin en dienstbaarheid. Dat vertrouwen is door activisme en mensen
die zich in woord en daad tegen de samenleving keren, goeddeels verdwenen.
Vroeger keken we nog naar elkaar: “kunnen dat wel doen, is dat wel ethisch
verantwoord, hoewel het binnen de regels valt”. Nu is ‘t: “wat zijn de regels
en hoe kunnen we dat oprekken?” En overtreden. Nederland is niet langer een
vertrouwenssamenleving. Gaan we ons bewapenen, tralies voor de ramen zoals in
Zuid-Amerika? Is dat ons voorland? Zeg niet te gauw nee. De samenleving is een
‘teer vaasje’, weet u wel? De democratische bestuursvorm is voor een belangrijk
deel gebaseerd op vertrouwen van de bevolking. Als dat vertrouwen er niet meer
is of sterk geslonken is, dan komt de democratie in gevaar. Uit de polls blijkt
dat dit proces inderdaad gaande is. Onze democratie is in een glijvlucht omlaag
beland.
Op 4 mei gedenken we vooral de slachtoffers
van de Holocaust. We zien antisemitisme in allerlei gedaanten weer opduiken en
moeten dan denken aan de uitspraak van couturier wijlen Karl Lagerfeld in 2017
tegen kanselier Angela Merkel dat men niet vijf miljoen Joden kan vermoorden en
dan miljoen van hun ergste vijanden kan binnenlaten. Merkel: “Wir schaffen
das”! Ik heb de rellen op de Dam meegemaakt in de eind jaren zestig. Die waren
heftig, bereden politie met getrokken wapenstok, maar ze gingen over. Of het
huidige activisme overgaat is sterk te bezien. Onze multiculturele samenleving
blijft bestaan en we moeten het ermee doen ook al worden de veelspalt en de
haat erger. Mooie woorden helpen niet. Maken we het failliet van onze
multiculturele samenleving mee? Gaat dit tot het einde van onze ooit zo
goedaardige democratie leiden? En alweer: Abwarten und Tee trinken. Wat krijgen
onze kinderen en kleinkinderen voor de kiezen op dit gebied? Onrustbarend. We
zien steeds meer mensen emigreren en meer zelfmoorden. Is dit nog de gelukkige
samenleving zoals aangetroffen door het Gallup onderzoek eerder dit jaar?
Multicultureel levert altijd problemen op.
Er zijn minderheden die meer willen dan waar ze recht op hebben. Het wordt een
kruitvat. Kampioen multiculti Frans Timmermans hoor je er niet meer over. Er
zijn twee grote naties die zich een bult lachen dat wij het zo moeilijk hebben
met onze multiculturaliteit: Rusland en China. Vooral doorgaan activisten! Hol
het zaakje van binnenuit uit! Zij waren al tot de conclusie gekomen dat
democratie niet de bestuursvorm is die je moet hebben. Nu weten ze het zéér zeker!
