De optie voor een korte pauze voor het blazen is ooit in het leven geroepen om het zogenaamde ‘mondalcoholeffect’ te neutraliseren. Het resultaat van de blaastest zou namelijk vertekend kunnen zijn wanneer de bestuurder nog alcohol had gedronken vlak voor hij of zij in de wagen stapte. Volgens de politie en federaal minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (MR) kunnen moderne meettoestellen die vertekening echter automatisch en honderd procent betrouwbaar detecteren en neutraliseren. De wachttijd is daarom niet langer nodig, klinkt het, en de politie kan meer controles uitvoeren in minder tijd.
“Automobilisten die gebruikmaakten van dat kwartiertje blazen haast altijd positief. Het leidt er enkel toe dat de procedure van het testen vertraging oploopt”
Stef Willems
Woordvoerder Vias
Ook verkeersinstituut Vias staat positief tegenover de afschaffing van het kwartier. “Omdat het door de geavanceerde meettoestellen inderdaad geen nut heeft”, zegt woordvoerder Stef Willems. “Automobilisten die gebruikmaakten van dat kwartiertje blazen uiteindelijk ook haast altijd positief. Het leidt er enkel toe dat de procedure van het testen vertraging oploopt. Dankzij deze nieuwe regels kan de politie efficiënter controleren op alcohol in het verkeer. Dat is iets waar we allemaal gelukkig om zouden moeten zijn.”
Voor- of nadeel
Toxicoloog Jan Tytgat (KU Leuven) heeft iets meer bedenkingen bij de afschaffing van het kwartier wachttijd. “Ik vraag me wat de wetenschappelijke onderbouw is van de stelling dat moderne toestellen het mondalcoholeffect accuraat kunnen uitsluiten”, zegt hij. “Alcohol blijft namelijk niet bij iedereen even constant achter in iemands lichaam. Verschillende parameters spelen ook een rol bij de mate waarin alcohol achterblijft in de mond, waaronder de hoeveelheid speeksel die iemand aanmaakt en de ademhalingsfrequentie. Heeft men al die parameters echt gevalideerd? Zo ja, dan is het mogelijk. Tot dan vind ik een kwartiertje wachttijd wel gerechtvaardigd voor iemand die net voor een controle iets gedronken heeft, maar zeker is dat hij of zij niet te veel op heeft.”
“Ik vind een kwartiertje wachttijd wel gerechtvaardigd voor iemand die net voor een controle iets gedronken heeft, maar zeker is dat hij of zijn niet te veel op heeft”
Jan Tytgat
Toxicoloog KU Leuven
Advocaat Laurens Guinée, die gespecialiseerd is in verkeersrecht, betreurt dat de wachttijd verdwijnt. “In de praktijk merken we dat je enkele minuten later soms heel andere analyses krijgt. Ik herinner me een zaak van iemand die geen wachttijd nam en 0,24 mg/l blies, nét meer dan de toegestane 0,22 mg/l. In zo’n geval kan 15 minuten echt wel het verschil maken”, zegt Guinée. “Ik wil ze niet te eten geven, de mensen die zich wel aan de wet willen houden, maar de grens opzoeken: die twee pintjes drinken, maar in te korte tijd, of die iets meer drinken over een heel lange periode. Op die manier tref je mensen die niet per se tot de ‘targetgroep’ van de alcoholcontrole behoren.”
LEES OOK. Met deze trucjes proberen automobilisten positieve alcoholcontroles te omzeilen. Maar helpen ze ook?
Zowel Vias als toxicoloog Tytgat benadrukken evenwel dat wie te veel heeft gedronken, een kwartiertje later niet zomaar onder de limiet zullen blazen. “Er doen allerlei mythes de ronde over manieren om sneller te ontnuchteren: muntjes nemen, kauwgom eten, sprays gebruiken… Zodra alcohol in je lichaam zit, kun je niet veel anders doen dan je lichaam tijd gunnen om het af te breken. En dat duurt best lang: na één consumptie duurt het meer dan een uur om weer volledig nuchter te zijn”, weet professor Tytgat.
Bovendien heeft een kwartier wachten niet altijd tot resultaat dat er minder alcohol in het bloed zit. “Het kan in je voordeel of nadeel spelen. Als je nog maar net gedronken hebt en de alcohol zit nog in de opnamefase, dan zal er na dat kwartier net méér alcohol in je bloed zitten”, zegt Tygat. “Als de alcohol al in je bloed zit en je lichaam is het al aan het afbreken, speelt het in principe wél in je voordeel.”
“Genoeg garanties”
Ook bij de nieuwe procedure gaat er overigens wel tijd over voor een controle helemaal is afgehandeld. Wie niet safe blaast bij de ademtest, moet een ademanalyse ondergaan. “In de praktijk zitten er al snel acht minuten tussen die twee metingen”, zegt Gerry Peeters, diensthoofd van de Wegpolitie Limburg. Wanneer er grote verschillen tussen beide metingen optreden, zullen de nieuwe toestellen dat kunnen toewijzen aan het effect van mondalcohol. “Wie het oneens is met een analyse, heeft trouwens het recht om een tweede analyse aanvragen, waarbij je in totaal dus al de derde keer moet blazen. Als de resultaten te sterk van elkaar verschillen, moet de politie nóg een analyse afnemen. Er zijn dus zeker garanties dat de nauwkeurigheidsvoorschriften gerespecteerd worden”, aldus Peeters.