Vanaf dinsdagmiddag wordt hevige regenval verwacht. Het noodnummer 1722 is geactiveerd en het KMI heeft in meerdere provincies code geel afgekondigd. Toch hebben experten goede hoop dat eventuele wateroverlast beperkt blijft: “Het iets warmere weer zorgt voor meer verdamping.”
In Voeren liggen nog zandzakken van de overstromingen van half mei. Grote delen van de gemeente kwamen toen blank te staan in wat het lokale bestuur “de ergste overstromingen ooit” noemde. “We houden het heel nauw in de gaten”, zegt burgemeester Joris Gaens (Voerbelangen) die dagelijks meermaals de weersvoorspellingen raadpleegt. De brandweer staat paraat en als het dreigt los te barsten, dan kunnen binnen het uur containers met extra zandzakken geleverd worden.
Lokaal kan het namelijk hevig regenen dinsdag. Het KMI heeft code geel afgekondigd voor alle Vlaamse provincies, uitgezonderd West-Vlaanderen. “Dinsdag en donderdag verwachten we felle buien, met veel regen op sommige plaatsen. Er kan tot 30 liter water per vierkante meter vallen. Ook vrijdag blijft het nat. We zullen deze week in de buurt van 70 liter komen”, zegt VRT-weerman Bram Verbruggen. Dat is evenveel neerslag als normaal in de hele maand juni.
Toch is zware wateroverlast weinig waarschijnlijk. Volgens Verbruggen is het mogelijk dat de rioleringen het even niet zullen kunnen slikken, maar is de kans klein dat rivieren en beken buiten hun oevers treden. Hydroloog Patrick Willems (KU Leuven) treedt hem bij. De grondwaterstanden staan dan wel uitzonderlijk hoog voor de tijd van het jaar, de bovenste grondlaag raakte de voorbije weken minder verzadigd. “Misschien verwacht je dat niet meteen door het wisselvallige weer van de afgelopen weken, maar er is wel degelijk minder regen gevallen en het iets warmere weer zorgt voor meer verdamping.” (Lees verder onder de foto)
In Voeren viel half mei wel zo’n 70 liter op enkele uren tijd. Zo’n hoeveelheid regen zou volgens Willems ook dinsdag voor problemen kunnen zorgen. Maar die wordt dus niet verwacht. “Men gaat uit van 30 à 40 liter op korte tijd. Dat er in de dagen nadien nog liters bijkomen, maakt weinig verschil”, zegt Willems. In ieder geval zijn de waterbeheerders voorbereid: de wachtbekkens zijn leeggemaakt.
Blue Deal
In Voeren beseffen ze dat het een kwestie van tijd is alvorens de gemeente opnieuw te maken krijgt met wateroverlast. Is het niet deze week, dan een andere. “Door klimaatverandering is dit de nieuwe realiteit”, zegt burgemeester Joris Gaens. Op korte termijn zijn er zandzakjes en bouwdrogers, maar op lange termijn moet het volledige landschap heringericht worden. “Er zijn allerlei projecten op til om onze gemeente weerbaarder te maken.”
“Door klimaatverandering is dit de nieuwe realiteit”
Joris Gaens
Burgemeester Voeren
Naast Voeren zijn ook de Westhoek en de Denderstreek gekende kwetsbare gebieden. Daar vonden afgelopen winter overstromingen plaats. Toch blijft het devies: als het regent, houd het water vast. Bij extreme neerslag moet je draineren, maar ook de voorbije weken was de reflex er om het water zo snel mogelijk richting de zee te krijgen. “En dat was niet nodig”, zegt Willems. “We draineren ook als het niet meer moet met als gevolg dat waterschaarste dreigt in een droge periode.” Andere en betere manieren om wateroverlast te voorkomen zitten in de Blue Deal vervat, zoals het creëren van bufferzones die mogen overstromen en het bieden van ruimte aan rivieren.