© AP
Donald Trump kan slechts deels aanspraak maken op presidentiële immuniteit. Dat heeft het Amerikaanse Hooggerechtshof maandag bekendgemaakt. En die uitspraak kan een impact hebben op zijn vervolging voor de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021.
“Of, en zo ja, in hoeverre, kan een voormalig president presidentiële immuniteit genieten tegen strafrechtelijke vervolging voor gedragingen die betrekking zouden hebben op officiële handelingen tijdens zijn ambtstermijn?” Of simpeler gezegd: kan Trump aanspraak maken op presidentiële immuniteit? Dat was de vraag waar het Amerikaanse Hooggerechtshof zich maandagochtend over moest buigen.
En dat oordeel is belangrijk in het kader van zijn vervolging voor de tumult na de presidentsverkiezingen van 2020. Trump wordt namelijk vier keer aangeklaagd voor zijn pogingen om de verkiezingen van 2020 ongedaan te maken, wat culmineerde in de aanval van 6 januari 2021 op het Capitool, waarbij een menigte van zijn aanhangers probeerde te voorkomen dat het Congres de verkiezing van president Joe Biden zou certificeren.
Trump had aanvankelijk geargumenteerd dat hij die immuniteit over zowat heel de lijn kon gebruiken, waardoor alle aanklachten tegen hem verworpen zouden moeten worden. Maar zijn advocaat besloot in april om daarop terug te komen. Hij gaf toe dat sommige handelingen die in de aanklacht worden genoemd geen deel uitmaakten van de officiële taken van Trump. De advocaten van Trump hebben al lang erkend dat Trump niet immuun is voor gedrag dat geen officiële handeling is.
Gedeeltelijke immuniteit
Is iets een officiële handeling of niet? Dat was dan ook een van de belangrijke punten binnen het oordeel van het Amerikaanse Hooggerechtshof. Waren zijn handelingen na de verkiezingen “officieel” of waren ze “privé”?
De uitspraak die het Hooggerechtshof maandag deed, is complex, volgens Amerikaanse media. Het hof besloot maandag dat Trump slechts deels beroep kan doen op zijn presidentiële immuniteit. Een voormalig president heeft recht “op enige immuniteit heeft tegen strafrechtelijke vervolging voor officiële handelingen tijdens zijn ambtstermijn”, klinkt het. “Tenminste met betrekking tot de uitoefening door de president van zijn grondwettelijke kernbevoegdheden, moet deze immuniteit absoluut zijn.”
Maar niet alles in officieel. “De president geniet geen immuniteit voor zijn onofficiële handelingen, en niet alles wat de president doet is officieel. De president staat niet boven de wet”, gaat de uitspraak verder.
Het is nu aan een lagere rechtbank om uit te maken in welke categorie de acties van Trump op en rond 6 januari 2021 vallen.
