De 11-jarige jongen moest tijdelijk het huis uit omdat zijn ouders, buiten hun wil om, niet meer voor hem konden zorgen. Dat gold ook voor zijn zes broers en zussen. Pleegzorg Vlaanderen vond tijdelijke opvang voor de zeven kinderen, in hun vertrouwde omgeving. Onder anderen bij een vrouw uit de buurt, die goede contacten heeft met de school. In het weekend verbleef de 11-jarige jongen bij haar, tijdens de week bij een gezin waar ook twee van zijn broertjes een onderkomen vonden. Een tijdelijke oplossing, voor een paar weken in maart. Maar een paar weken werden een paar maanden en de jongen kon niet bij het gezin blijven. Dus werd er naar alternatieven gezocht. Die blijken er niet te zijn. Noch bij pleeggezinnen, noch bij jeugdinstellingen, noch in zijn omgeving. Rest alleen nog een ziekenhuis. Voor een kind dat kerngezond is.
Het is nog niet honderd procent zeker dat de jongen naar het ziekenhuis moet, zegt coördinator Jeroen Vandenbussche van Pleegzorg Vlaanderen: “We zijn met man en macht op zoek naar een oplossing. Een ziekenhuisopname blijft uitzonderlijk, het is echt de allerlaatste optie.” Vorig jaar moesten 160 kinderen en jongeren naar het ziekenhuis voor een “sociale opname”. Soms hadden die ook effectief medische zorgen nodig, zoals een baby van een drugsverslaafde moeder die moet afkicken omdat hij of zij ontwenningsverschijnselen vertoont. Maar de meesten waren gezond en hadden eigenlijk in de pleegzorg moeten belanden. Die 160 is trouwens bijna een verdubbeling tegenover 2022, toen 88 kinderen en jongeren werden opgenomen. De stijging was het grootst bij de baby’s: 101 in 2023, tegenover 56 in 2022.
“Kinderen verdienen beter”
Als een baby of kind bij gebrek aan crisisopvang in een ziekenhuis belandt, biedt dat ziekenhuis sowieso het minimum: het bekende brood, bed en bad. Maar volgens Ann De Guchtenaere, kinderarts van het UZ Gent en voorzitter van de Vlaamse Vereniging Kindergeneeskunde, streeft een ziekenhuis altijd naar meer: “Omdat een kind recht heeft op meer. Recht op onderwijs, recht op spelen, noem maar op. Onze pedagogische medewerkers doen hun best, maar zij hebben ook zieke kinderen om zich over te ontfermen en zijn er in het weekend niet. Vaak hangt het af van de drukte van de dag hoeveel tijd we die kinderen kunnen geven.”
“Vaak hangt het af van de drukte van de dag hoeveel tijd we die kinderen kunnen geven”
Ann De Guchtenaere
Kinderarts (UZ Gent)
Volgens Ann De Guchtenaere vangt het ziekenhuis ook kinderen op die eigenlijk naar de pleegzorg moeten, maar ook medische noden hebben: “Die belanden hier vaak heel lang, te lang. Logisch: een kind met medische noden vormt een extra drempel voor een pleeggezin.” Het UZ Gent weigert nooit kinderen die bij gebrek aan opvang nergens terecht kunnen. “Wij zijn vaak de weg van de minste weerstand. Als we écht geen plaats zouden hebben, zoals in tijden van een RSV-virus, zoeken we altijd naar oplossingen bij ziekenhuizen in de buurt.”
Op dit moment vangt het ziekenhuis twee kinderen op die er eigenlijk niet thuishoren: “We mogen dit als samenleving niet laten gebeuren. Kinderen verdienen beter. Laat dit ook een oproep zijn vanuit de ziekenhuizen en de kinderverpleegkundigen aan het Agentschap Opgroeien: betrek ons wat vaker bij het overleg rond deze problematiek.”
Goed over nadenken
Uitgerekend deze week trapt Pleegzorg Vlaanderen een campagne op gang om pleeggezinnen te vinden. “Voor alle duidelijkheid: dat mogen ook twee papa’s, twee mama’s of alleenstaanden zijn”, zegt Jeroen Vandenbussche. De nood is dan ook hoog: vorig jaar waren er 1.121 vragen voor crisispleegzorg en kon Pleegzorg in 744 gevallen geen antwoord bieden. Beterschap is er niet in zicht: in de eerste helft van dit jaar lag het aantal meldingen voor crisispleegzorg ook al hoger dan vorig jaar. Pleegzorg zoekt dan ook 400 gezinnen in de crisisopvang en 1.000 in de gewone opvang. “We zoeken altijd eerst binnen het netwerk van het kind: familie, vrienden, de school. Pas dan kijken we naar pleeggezinnen uit ons netwerk. Als ook dat niet lukt, blijven we zoeken. Een ziekenhuis is dan echt het allerlaatste.”
“We vragen niet alleen dat mensen pleegzorg overwegen, maar ook dat ze er goed over nadenken. Het laatste wat je wil, is een kind opzadelen met een nieuwe ervaring van verlies”
Jeroen Vandenbussche
Pleegzorg Vlaanderen
Jeroen Vandenbussche geeft toe dat een mens niet zomaar een pleegkind in huis neemt: “We vragen daarom niet alleen dat mensen het overwegen, maar ook dat ze er goed over nadenken. Het laatste wat je wil, is een kind opzadelen met een nieuwe ervaring van verlies. Vergeet ook niet dat pleegzorg een engagement is waarbij we de ouders van het kind nooit uit het oog verliezen. Maar het is en blijft een ongelooflijk meerwaarde. Voor het kind én de pleegouders.”
Meer info op www.pleegzorg.be/tekenvoorpleegzorg