oud-premier Boris Johnson niet vies was van omstreden acties, wisten we al.
Maar dat hij serieus overwoog om Nederland binnen te vallen voor COVID-vaccins?
In zijn memoires bevestigt Johnson een schokkend plan uit maart 2021, waarin
hij overwoog om militaire actie in te zetten tegen een NAVO-bondgenoot. Het
doel: vijf miljoen AstraZeneca-vaccins die lagen opgeslagen in een magazijn in
Leiden, bedoeld voor Groot-Brittannië.
dit krankzinnige idee? Volgens Johnson was de Europese Unie
“kwaadwillig” richting het Verenigd Koninkrijk. De EU dreigde
namelijk de export van de vaccins, die bestemd waren voor Groot-Brittannië, te
blokkeren. Terwijl de Britten al betaald hadden voor deze levering, besloot de
EU dat de vaccins mogelijk eerst binnen de eigen grenzen nodig waren. Dit
leidde tot grote frustratie bij Johnson, die zich naar eigen zeggen misbruikt
voelde door de Europese Unie.
Wat volgt,
lijkt uit een James Bond-film te komen. Johnson beschrijft hoe hij zijn
militaire staf opdracht gaf om de mogelijkheden voor een militaire operatie te
onderzoeken. Het plan? Een inval over water met opblaasbare boten die door de
Nederlandse kanalen zouden manoeuvreren, om vervolgens het magazijn in Leiden
te bereiken. Daar zouden de vaccins in beslag worden genomen en met een
vrachtwagen naar de haven worden gereden, waarna de buit veilig naar
Groot-Brittannië zou worden gebracht.
Luitenant-generaal
Doug Chalmers, destijds de plaatsvervangend chef van de Britse defensiestaf,
zag het plan wel zitten. Volgens hem was het technisch mogelijk en haalbaar,
hoewel hij wel waarschuwde voor de politieke en diplomatieke gevolgen. “We
zullen moeten uitleggen waarom we een NAVO-bondgenoot hebben
binnengevallen,” merkte hij terecht op. Johnson erkende zelf in zijn
memoires dat hij het stiekem met Chalmers eens was: het hele idee was gestoord.
Maar de frustratie over de vaccinleveringen maakte dat hij het plan serieus in
overweging nam.
Hoewel het plan
van Johnson op papier haalbaar leek, was het duidelijk dat de gevolgen
verwoestend zouden zijn voor de internationale betrekkingen. Een aanval op een
NAVO-land – zeker een zo’n belangrijke handelspartner als Nederland – zou
leiden tot een diplomatiek schandaal van ongekende proporties.
Johnson koos er
uiteindelijk voor om het plan te laten vallen, hoewel hij naar eigen zeggen nog
steeds overtuigd was van de kwaadaardige intenties van de EU. De vaccins zijn
uiteindelijk nooit met militaire kracht opgehaald, maar het idee dat zoiets
überhaupt overwogen werd, geeft een verontrustend inkijkje in de chaotische
besluitvorming in het hart van de Britse regering tijdens de coronapandemie.
Dit
krankzinnige verhaal is slechts één van de vele controversiële momenten in het
premierschap van Boris Johnson. De oud-premier moest in 2022 aftreden na een
reeks van schandalen, waaronder het overtreden van de COVID-lockdownregels
tijdens Partygate.
.
