73,64. Zo veel kans is er dat een leerkracht vijf jaar na de eerste opdracht nog in het onderwijs staat. Dat cijfer komt uit nieuw onderzoek dat de KU Leuven en de UAntwerpen uitvoerden in opdracht van Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA). Die wilde de in- en uitstroom in kaart brengen om beter te weten hoe je startende leerkrachten beter aan boord houdt.
Het cijfer verbergt grote verschillen: van de leerkrachten in de kleuterklas en de lagere school blijven er meer dan acht op de tien waar ze zijn. Van de leerkrachten in het lager secundair vertrekken er drie op de tien, in het hoger middelbaar haken er bijna vier op de tien af. Dat laatste heeft vooral te maken met de krappe arbeidsmarkt die voor masters ook elders opties biedt. (Lees verder onder de grafiek)
Stabiliteit
De grootste factor die maakt dat leerkrachten blijven? De opdracht die je in die eerste jaren krijgt. Veel leerkrachten beginnen met een kleine interim-opdracht, combineren als invaller deeltijdse lesopdrachten in verschillende scholen of geven vakken die niet bij hun diploma passen.
“Uit de studie blijkt dat de stabiliteit van de opdracht in de beginjaren doorslaggevend is”, zegt professor Kristof De Witte, die de studie begeleidde. “Leerkrachten die in de eerste jaren meer kunnen werken en opdrachten hebben met een langere duurtijd en minder tussentijd, blijven veel vaker in het lerarenberoep dan anderen. Ook wie in het begin lesgeeft in vakken onder het eigen diplomaniveau, heeft een iets kleinere kans om te blijven.”
“Uit de studie blijkt dat de stabiliteit van de opdracht in de beginjaren doorslaggevend is. Wie in het begin lesgeeft in vakken onder het eigen diplomaniveau, heeft een iets kleinere kans om te blijven”
Kristof De Witte
Professor die de studie begeleidde
Beter dan andere sectoren
Uit het rapport blijkt ook duidelijk dat de in- en uitstroom lager ligt dan in heel wat andere sectoren. Gemiddeld stroomt elk jaar 9,5 procent van het lerarenkorps in en 8 procent uit. In bijvoorbeeld de bouw, de bankensector, de industrie en de zorg ligt de uitstroom hoger.
De onderzoekers keken in detail naar het carrièrepad van de 86.726 mensen in Vlaanderen die tussen 2008 en 2022 afstudeerden aan een lerarenopleiding. Wat daarbij ook opvalt, is dat ze meestal ook echt in het onderwijs gaan werken. Tien jaar na hun diploma is 86 procent minstens één keer als leerkracht aan de slag geweest. In andere sectoren ligt dat vaak lager. Zo haken verpleegkundigen vaker af, bijvoorbeeld door tegenvallende stages. (Lees verder onder de foto)
Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA). — © BELGA
Het lijkt er bovendien op dat de cijfers in de voorbije jaren nog verbeterd zijn. Zo was er een grotere doorstroming vanuit de lerarenopleiding naar het lerarenberoep en lag het aantal afgehaakte leerkrachten na twee jaar lager dan het gemiddelde van de jaren voordien. Maar het is natuurlijk nog te vroeg om nu al te zeggen of dat ook na vijf jaar nog lager zal liggen.
“Er is in het verleden vaak een te zwartgallig beeld opgehangen over het werk in onze scholen”, zegt Weyts. “Dat gebeurde lang niet altijd op basis van harde cijfers. Vandaag kunnen we met cijfers in de hand zeggen: leerkracht is een prachtig beroep, dat voor veel mensen aantrekkelijk is. Onze retentiecijfers blijken beter dan in andere sectoren en de scholen kunnen dit onderzoek gebruiken om de retentie nog te verbeteren.”
