Personeelswissels waren verwacht vijf dagen nadat Poetin voor de vijfde keer de eed aflegde als president van Rusland. Alsnog zijn ze verrassend. Onder meer Defensieminister Sergej Sjojgoe (68) wordt vervangen. Hij was al sinds 2012 minister van Defensie en geldt als oude getrouwe van Poetin. Maar volledig uitgerangeerd is hij niet: Sjojgoe zal Nikolai Patroesjev, ook het hoofd van de inlichtingendiensten, vervangen als secretaris van de Veiligheidsraad. Sjojgoe krijgt ook een plek in de Militair-Industriële Commissie van de Russische Federatie. Patroesjev zal een andere functie krijgen, maar het is nog niet duidelijk welke. (Lees verder onder de foto)
Sjojgoe zal aantreden als secretaris van de Veiligheidsraad, en krijgt ook een plek in de Militair-Industriële Commissie van de Russische Federatie — © AP
Afhankelijk van anderen
Is dit nu een pro- of demotie voor Sjojgoe ? “Dat hij vervangen wordt, duidt erop dat Poetin niet tevreden is”, zegt André Gerrits, Ruslandkenner en professor internationale studies aan de Universiteit van Leiden. “De eigenlijk leiding van het leger zit bij de chef van de generale staf. De taak van Sjojgoe bestond er vooral in om de epidemische corruptie binnen het Russische leger aan te pakken. En om het leger te vernieuwen.” Onlangs nog stond Russisch viceminister van Defensie Timoer Ivanov terecht voor fraude en corruptie. Opvallend is dat hij daadwerkelijk ook veroordeeld werd. “Dat gebeurt nauwelijks met leden die deel zijn van de politieke elite rond Poetin.” Van die vooropgestelde vernieuwing kwam ook niets in huis. (Lees verder onder de foto)
Met een zitje in de veiligheidsraad blijft Sjojgoe (rechts) wel in de inner circle van Poetin. — © AFP
Maar met een zitje in de veiligheidsraad blijft Sjojgoe wel in de inner circle van Poetin. “Op het gebied van binnenlandse en buitenlandse veiligheid is dit toch het belangrijkste orgaan in Rusland”, zegt Gerrits nog. “Zo zit hij nog steeds aan de top van de politieke besluitvorming. Alleen heeft hij nu geen ministerie achter zich. Hij is afhankelijk van anderen.”
“Geen teken dat het slecht gaat”
De vervanger van Sjojgoe en nieuwe Defensieminister is Andrey Belousov, een econoom met weinig tot geen militaire ervaring. Voor verschillende internationale analisten is de verandering een teken aan de wand dat de Russische oorlogsmachine zich opmaakt voor een slepend conflict dat nog veel heel lang kan duren. “Een conflict dat nog heel lang kan duren. Anders zet je daar geen econoom”, vertelt Tom Simoens, luitenant-kolonel aan de Koninklijke Militaire School. Volgens hem betekent de wissel dat er meer een scheiding komt tussen het militaire deel van het ministerie van Oorlog en het economische deel.
LEES MEER. Dat deze machtige Rus corrupt is, verbaast niemand. Dat hij nu vervolgd wordt, wel
“En heel verrassend is dat niet”, legt Simoens uit. “Ook in België zie je dat wel. Het ministerie gaat dan meer over het administratieve en economische luik, terwijl de stafchef zich bezig houdt met de oorlogsvoering zelf. Die opdeling lijkt me niet zo vreemd.”
De stoelendans zal volgens Simoens dan ook weinig rimpeling veroorzaken. Voor hem is het geen teken dat het slecht gaat. “Er is al lang commentaar op de competentie van Sjojgoe en hij mag dan corrupt geweest zijn, maar de toestand is toch wat ze is: Rusland staat militair sterker dan een jaar geleden en slaagt erin om zijn militaire doelen te bereiken. Dat bewijst de recente vooruitgang aan het front ook. In het eerste jaar van de oorlog heeft Sjojgoe veel geblunderd, maar nu zie je een Russisch leger dat elke dag sneller wordt. Ze rekruteren ook meer dan er verliezen zijn en dat laat hen toe om operaties tot een goed einde te brengen.”
De toestand voor Oekraïne is op dit moment minder positief dan misschien gehoopt, vult Simoens aan. “Als die nieuwe minister een goeie is, kan dat wel eens een heel slechte zaak blijken voor Oekraïne.”
LEES OOK. Rusland gaat in Europa over tot hybride oorlogsvoering: “Nu is hun moment”
