Al meer dan tien jaar spoelen er op Europese stranden mysterieuze tegels op met de vreemde inscriptie ‘Tjipetir’. De eerste vondst dateert volgens Nederlandse media uit 2011, toen een strandjutter in de provincie Zeeland er een aantrof op het strand. Maar vooral vanaf 2012 spoelen er nog veel meer van de mysterieuze blokken aan. In totaal worden er zo’n 90 vondsten gemeld aan beide kanten van de Atlantische Oceaan.
Aan de Belgische kust was er van de tjipetir-stenen geen spoor. Tot nu, want Oostendenaar Tim Corbisier vond er in september één aan de vloedlijn in de Blankenbergse haven, tijdens een teambuilding met de vzw Proper Strand Lopers, dat bestaat uit sportieve vrijwilligers die afval ruimen op de Belgische kust en zo anderen willen aanmoedigen om hetzelfde te doen. Nu maakt hij de vondst ook wereldkundig.
De ‘Belgische’ tegel meet 30 bij 34 centimeter, is bijna 2 centimeter dik, weegt bijna 2 kilo en is bedekt met Nieuw-Zeelandse zeepokken. Het is gemaakt van guttapercha, een stof die wordt gewonnen uit het sap van guttaperchabomen en die harder is dan rubber. Hoewel de vondst dus lang niet alledaags was, wist Corbisier meteen wat hij gevonden had. “Met dank aan strandjutter Aäron Fabrice De Kisangani. Hij vertelde me jaren geleden al een verhaal over de blokken.”
Het bedrijf Tjipetir was eind negentiende en begin twintigste eeuw actief. Het woord ‘tjipetir’ blijkt afkomstig te zijn van een dorp en rubberplantage op West-Java, Indonesië (toen nog Nederlands-Indië). Het bedrijf was op het einde van de 19de en in het begin van de 20ste eeuw actief. “Voor het grootschalige gebruik van modern plastic werd guttapercha verwerkt in voorwerpen als golfballen, teddybeerneuzen, fotolijsten, sieraden, enzovoort”, duidt Tim. “Dit blok bestaat uit dat materiaal.”
Maar hoe de blokken vanop Java in de Atlantische Oceaan terechtkwamen, bleef jarenlang een onopgelost mysterie. Vermoed werd dat zelfs de iconische Titanic er iets mee te maken had, want van dat in 1912 gezonken schip is geweten dat het zulke tegels aan boord had.
In werkelijkheid blijken de blokken naar alle waarschijnlijkheid afkomstig uit het ruim van de Japanse oceaanstomer Miyazaki Maru. Dat schip werd in 1909 gebouwd en tijdens de Eerste Wereldoorlog, op 31 mei 1917, tot zinken gebracht in de Atlantische Oceaan, op zo’n 240 kilometer ten westen van de Britse Scilly-eilanden. Het was de Duitse onderzeeër U-88 onder leiding van Walther Schwieger, een van Duitslands succesvolste U-boot-toppers, die de Miyazaki Maru tot zinken bracht tijdens een reis van de Japanse stad Yokohama naar Londen. Acht mensen kwamen daarbij om het leven.
In 2013 kreeg de Britse Tracy Williams twee afzonderlijke tips dat een bergingsbedrijf bezig was met de berging van de Miyazaki Maru, en dat er tijdens die operatie een hoop tegels uit het ruim zijn gelost. Een jaar eerder had Williams zelf zo’n tegel aangetroffen op een strand vlak bij haar huis in Newquay, in het graafschap Cornwall. Ze was zo gefascineerd door haar vondst dat ze een onderzoek startte naar de oorsprong ervan. Ook de Britse autoriteiten zien de Miyazaki Maru als de meest waarschijnlijke bron van de tegels.
“Commandant Schwieger had trouwens ook de leiding over een
Source: https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20241121_93090210
.
