Wie deze ochtend op de baan was, kwam verrassend vlot op zijn bestemming aan, maar deze avond is het precies omgekeerd. Iets voor vijf uur stond er al meer dan 250 kilometer file op de Vlaamse autosnelwegen, en dat is erg uitzonderlijk. Om zes uur was dat gezakt tot 190 kilometer file – ook dat is nog steeds uitzonderlijk.
“We zien vandaag het typische patroon van een vrijdag”, zegt Peter Bruyninckx van het Vlaams Verkeerscentrum. “Deze ochtend was er op de piek amper 45 kilometer file. Dat is wel vaker op een vrijdag zo. Dat bekopen we dan echter met veel drukker verkeer doorheen de dag. Vrijdag is ook vaak de drukste avondspits. Dat gaat crescendo doorheen de week, en op vrijdag krijgen we dan de bouquet.”
Komt daar vandaag bij: het is erg mooi weer en de zomervakantie is officieel begonnen. “Sinds het zonnetje schijnt, hebben we elke dag pieken met meer dan 200 kilometer file. Er is dan heel veel extra recreatief verkeer, met mensen die naar pretparken of festivals gaan, of bijvoorbeeld gaan shoppen”, zegt Bruyninckx.
Vandaag was de laatste dag van het schooljaar, en dus is voor veel kinderen en jongeren de vakantie begonnen. “Dat zie je ook op de filebarometer: de vakantie-uittocht is begonnen, en richting de kust is het erg druk.”
De ochtendspits was erg rustig, maar de avondspits is erg druk. — © Vlaams Verkeerscentrum
Hoe lang de filepiek blijft aanhouden, durft Bruyninckx niet te voorspellen. “Normaal begint de avondspits op vrijdag vroeger, maar lost hij ook vroeger op. Maar nu krijg je ook dat extra verkeer door de vakantie-uittocht.”
Bovendien hangt het ook van eventuele incidenten af. Voorlopig stelde het Vlaams Verkeerscentrum nog geen grote ongevallen vast. “Er zijn weinig botsingen of incidenten. Dat betekent dat de files vooral het gevolg zijn van de uitzonderlijke drukte. Er is heel veel volk op de baan.”
Recordmaand mei
Met de zware files zetten we de trend van het voorjaar door. “Van februari tot mei hadden we in die maanden nog nooit zoveel file hadden, terwijl 2023 ook al een recordjaar was”, zegt Bruyninckx. “Mei 2024 was zelfs de zwaarste ooit sinds het begin van de metingen.”
De oorzaak is een mix van factoren, stelt Bruyninckx. “Er is heel veel verkeer op onze snelwegen, en dus zijn de snelwegen op veel plaatsen verzadigd. Als er dan een incident plaatsvindt, heeft dat een grote impact.”
Het was ook een erg nat voorjaar. “We gingen van de ene regenspits naar de andere, met moeilijker rijomstandigheden. Het vrachtverkeer bevindt zich ook opnieuw op het niveau van voor corona. En dan heb je nog de wegenwerken, zoals de renovatie van de Leonardtunnel. Een fantastisch project, maar daardoor zien we wel structurele files aan de oostkant van de Brusselse ring.”