Tien jaar geleden verscheen er plotseling een enorme krater in het afgelegen Siberische gebied. Met een gekarteld gat van tientallen meters breed en diep, liet deze mysterieuze krater wetenschappers al jarenlang in verwarring achter. En alsof dat nog niet genoeg was, werden er sinds 2014 meer dan twintig vergelijkbare kraters ontdekt op de Jamal- en Gyda-schiereilanden in het noordwesten van Siberië.
De oorsprong van deze kraters heeft altijd tot wilde speculaties geleid. Sommigen beweerden dat ze het resultaat waren van meteoorinslagen, terwijl anderen overtuigd waren dat buitenaards leven erachter zat. Maar nu komt er een team van computerwetenschappers, ingenieurs en natuurkundigen met een nieuwe studie die suggereert dat de kraters het gevolg zijn van een combinatie van de ongewone geologie van de regio en door de mens veroorzaakte klimaatverandering.
Voorheen was er al wetenschappelijke consensus dat de kraters ontstaan door opgehoopte gassen onder de toendra. Deze gassen veroorzaken een heuvel aan het oppervlak, die uiteindelijk explodeert en de gassen vrijlaat. Maar de specifieke mechanismen van hoe de druk wordt opgebouwd en waar het gas vandaan komt, waren nog niet bekend. Het team van onderzoekers ontdekte echter dat chemische reacties niet verantwoordelijk waren voor de explosies. In plaats daarvan keken ze naar een fysische oorzaak, vergelijkbaar met het oppompen van een band.
De complexe geologie van het Siberische gebied speelt een grote rol in het ontstaan van de kraters. Onder de grond bevindt zich een dikke permafrostlaag, die bestaat uit een wirwar van grond, rotsen en sedimenten die bijeengehouden worden door ijs. Daaronder bevindt zich een laag methaanhydraten, een vaste vorm van methaan, een broeikasgas dat bijdraagt aan klimaatverandering. Tussen deze lagen bevinden zich ‘zakken’ van onbevroren water, genaamd cryopegs.
Door de klimaatverandering smelt de bovenste laag van de permafrost, waardoor water naar beneden sijpelt en in de cryopegs terechtkomt. Dit extra water kan nergens naartoe en zorgt ervoor dat de cryopegs opzwellen, waardoor de druk toeneemt en de grond barst. Dit leidt tot scheuren aan het aardoppervlak en een snelle daling van de druk, wat resulteert in beschadigde methaanhydraten en het vrijkomen van explosief gas. Dit proces kan tientallen jaren duren voordat uiteindelijk een explosie plaatsvindt.
Het onderzoeksteam is ervan overtuigd dat ze een verklaring hebben gevonden voor de kraters op de Jamal- en Gyda-schiereilanden. Maar niet alle wetenschappers zijn het eens met deze bevindingen. Volgens de Russische wetenschapper Evgeny Chuvilin past het feit dat water door de dikke ijslaag weet door te dringen en de cryopegs bereikt niet bij de complexe geologie van de regio. Meer onderzoek is dus nodig om tot een definitieve conclusie te komen.
Wat wel algemeen wordt erkend, is de rol van klimaatverandering bij het ontstaan van de kraters. Naarmate de klimaatverandering versnelt, kan dit leiden tot meer afbraak van permafrost, krachtige gasuitbarstingen en nieuwe kraters. Voor Morgado bewijzen de kraters de door de mens veroorzaakte klimaatverandering. De massale methaanuitstoot na een explosie zorgt voor een destabilisatie van de aarde op een nieuwe manier, en dit proces vindt niet langer plaats over millennia, maar over decennia.
Dus terwijl de kraters in het Russische toendragebied wetenschappers al jarenlang intrigeren, lijkt er nu eindelijk een nieuwe verklaring te zijn gev
Source: https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20241112_95146639
.
