Militairen worden straks elke vijf jaar grondig gescreend. Daarmee wil minister Dedonder problemen zoals met de geradicaliseerde militair Jürgen Conings vermijden. In volle coronacrisis verdween die spoorloos met enkele zware oorlogswapens uit de kazerne van Leopoldsburg, waarna een dagenlange klopjacht volgde.
Daarom dat militairen, maar ook burgers die bij defensie werken, straks om de vijf jaar grondig worden gescreend. “Voor extremisme, racisme of seksisme is er geen plaats binnen defensie”, klinkt het. Die screening wordt een titanenwerk: defensie telt alles opgeteld zo’n 26.000 medewerkers. Tot vandaag gebeurde de screening enkel op het moment dat je bij defensie aan de slag ging.
Maar opmerkelijk: wie bij zo’n screening ongunstig wordt beoordeeld, moet het leger dan wel verlaten, maar kan vervolgens overstappen naar de federale overheid. Dat staat in een toelichting die defensie aan alle militairen bezorgde. “Personeel met een negatief advies kan niet langer bij defensie blijven, maar krijgt de mogelijkheid om bij een andere federale overheidsdienst te gaan werken”, staat te lezen.
Gevechtstraining
Dedonder beklemtoont in een reactie dat er voor de piste van een mogelijke hertewerkstelling bij een federale overheidsdienst gekozen is, omdat “een veiligheidsscreening bij defensie erg op deze dienst is afgestemd”. Lees: bij defensie heeft iemand toegang tot wapens of tot geweldstrainingen. “Dit risico stelt zich uiteraard niet bij een federale overheidsdienst.”
Nog volgens de minister zal een overstap naar een federale overheid “géén automatisme zijn. Het zal geval per geval worden bekeken, na overleg ook met de dienst in kwestie.”
Financiële schulden
De interne controle bij het leger wordt trouwens nog verder opgevoerd. Defensie screent sinds jaar en dag alle militairen die binnen het leger een gevoelige functie zullen uitoefenen, wanneer ze bijvoorbeeld toegang krijgen tot erg geheime informatie. Het betreft dan een zogeheten veiligheidsonderzoek, dat nog veel grondiger gebeurt dan de vijfjaarlijkse veiligheidsscreening.
LEES OOK. OCAD-lijst krijgt meer slagkracht nadat klopjacht op Jürgen Conings mankementen aan het licht bracht
De militaire inlichtingendienst ADIV krijgt nu voor zo’n doorlichting – waarvoor het al een groot aantal databanken en overheidsdiensten mocht bevragen – extra ‘wapens’ in handen. Concreet mogen inspecteurs van de militaire inlichtingendienst voortaan bij de overheid ook opvragen of een personeelslid van defensie in hun databanken bekendstaat wegens zware financiële schulden. Volgens Dedonder een logische stap “vermits een ongunstige financiële situatie een indicatie kan zijn voor de mogelijke beïnvloedbaarheid van iemand”. Wie diep in het rood staat, komt immers al sneller in de verleiding om zich te laten omkopen.
Bedrijfsinformatie
De inspecteurs van de militaire inlichtingendienst krijgen straks eveneens toegang tot informatie van de arbeidsrechtbanken en tot databanken van de FOD Economie, met daarin buitenlandse investeringen. “Deze informatie kan immers van belang zijn om een goed zicht te krijgen op bedrijfsstructuren waarin militairen eventueel participeren”, zo staat uitgelegd in het Koninklijk Besluit.