Een interview van Bert Weteringe, auteur van het boek Windhandel, met een gedupeerde van windturbines.
Foto genomen vanuit de voordeur van de woning
Sinds de 4 windturbines in juni 2021 zijn gaan draaien houdt Sandra Ospeldijk* de ramen gesloten, zelfs op een warme zomeravond. “Met een open raam, of zelfs op een kier, hoor je het ‘gewoesj’ dat op veel avonden te aanwezig is om in slaap te kunnen vallen.”
Sandra is 20 jaar geleden van Brabant naar Limburg verhuisd om vrij te kunnen wonen. Ze is, net als vele anderen in haar omgeving, nooit geïnformeerd over de komst van de windturbines. Toen de eerste grondwerkzaamheden plaatsvonden ging ze informeren wat daar aan de hand was en kwam ze er achter. “Ze zeiden dat je dan het weekkrantje maar had moeten lezen, maar dat wordt hier in het buitengebied niet goed bezorgd en als je een nee-nee sticker op je brievenbus hebt, dan krijg je dat ook niet natuurlijk. Op internet ga je niet proactief op zoek naar iets waarvan je niet weet dat het op je afkomt.” Later bleek dat meerdere omwonenden niet geïnformeerd waren, ondanks dat dit een verplicht onderdeel vormde van het participatieplan dat door de gemeente met de initiatiefnemer was afgestemd.
Sandra woonde in 2021 samen met haar partner Wim, die lijdt aan een ongeneeslijke hersentumor. Hij wordt palliatief behandeld. Deze zorg is gericht op kwaliteit van leven. Maar sinds de windturbines in bedrijf zijn genomen, kon hij niet meer in het huis verblijven. “Nachtrust is voor een hersentumor patiënt heel belangrijk. Hij kreeg daarom ook slaapmedicatie. Met deze slaapmedicatie sliep hij voorheen 12 uur per nacht, maar sinds de turbines draaiden, dwaalde hij in de nachten door huis. Hij ging door de slaapverstoringen cognitief in ernstige mate achteruit waardoor zijn kwaliteit van leven snel verslechterde. In de zeldzame nachten dat de turbines eens stil stonden, sliep hij als een roosje. Inmiddels verblijft Wim in het centrum van Weert, waar hij ondanks al het rumoer van de stad, weer heerlijk kan slapen.”
Het windturbinegeluid in de woning van Sandra komt op sommige avonden boven de TV uit en gezellige avonden buiten zitten met vrienden is er niet meer bij. “Mensen stellen steeds vaker voor om maar naar hun te komen”. Naast het hoorbare ‘gewoesj’ spreekt Sandra ook over ‘betonmolen geluid’ of een soort ‘schrapend geluid’, waar ze last van heeft. Want ja, ook haar avond- en nachtrust is verstoord en dat heeft natuurlijk nogal wat consequenties in functioneren en welzijn. Daarnaast voelt ze een soort onrust als de turbines draaien. “Het is voelbaar wanneer ze uit staan, dan verandert de hele atmosfeer, heerlijk!”
Naar aanleiding van de geluidsoverlast zijn er in september 2021 een aantal handhavingsverzoeken bij de gemeente ingediend. Ruim een jaar later, op 5 oktober 2022, werden er uiteindelijk pas geluidsmetingen uitgevoerd door ingenieursbureau Peutz. Er werden twee turbines gemeten en beiden waren in overschrijding met de geluidsnorm. Uiteindelijk heeft dit ertoe geleid dat de windturbines sinds het voorjaar van 2023 gedurende de nachtperiode in ‘geluid reducerende modus’ draaien. Maar merkt Sandra nu het verschil?: “Het ‘woesj’ geluid lijkt iets minder boven de TV uit te komen, maar er zijn nachten dat je denkt: ze staan helemaal niet in geluidsreductie. Dit is vooral tussen 3 en 4 uur ’s-nachts.”
Door al haar ervaringen is Sandra heel anders naar overheden gaan kijken. “De laatste 15 tot 20 jaar is er veel veranderd. Ik dacht eerder dat de mensen ertoe deden, dat we een sociaal land zijn. Daar kan ik emotioneel van worden”. Sandra schiet bijna vol, maar vervolgt: “Eén ding is me pijnlijk duidelijk geworden, de bescherming van omwonenden en hun gezondheid en leefomgeving zijn ondergeschikt aan het plaatsen van windturbines. Nou, daar ben je dan mooi klaar mee als er plotseling vier van die reuzen in je leefomgeving worden geplaatst met alle gevolgen van dien, nietwaar.”
Toch heeft Sandra de hoop en de verwachting een verschil te kunnen maken door de turbines stil te laten zetten in de avonden en nachten. “Als de politiek eens zou gaan luisteren naar de gedupeerden en naar de expertise van onafhankelijke mensen met kennis, dan kan het haast niet anders dan dat er een andere wind gaat waaien.”
* Sandra Ospeldijk is niet de echte naam van de gedupeerde. Om privéredenen wilde de gedupeerde anoniem blijven en is deze naam gebruikt.
Steun Clintel
Door middel van een donatie of door je aan te melden als Vriend van Clintel