Op een persconferentie die vandaag, 19 maart 2025, werd gehouden, heeft de staat Kansas een opmerkelijke stap gezet in de strijd tegen vermeende misleiding door farmaceutisch giant Pfizer. Kansas heeft een civiele rechtszaak aangespannen tegen Pfizer Corporation onder de Kansas Consumer Protection Act. De aanklacht omvat zware beschuldigingen van misleidende en bedrieglijke verklaringen bij de marketing van het COVID-19-vaccin. De staat eist niet alleen forse geldboetes en schadevergoeding, maar ook een voorlopige voorziening om verdere misleiding te stoppen. Dit markeert de eerste zaak in een samenwerking tussen meerdere staten, waarbij Kansas de eerste van vijf staten is die juridische stappen onderneemt.
Achtergrond: Een Tijd van Paniek en Haastige Beslissingen
De context van deze rechtszaak voert ons terug naar de hoogtijdagen van de COVID-19-pandemie, een periode gekenmerkt door paniek, angst en snelle besluitvorming. “Veel oudere mensen of mensen met medische aandoeningen waren al overleden toen de vaccins beschikbaar kwamen,” werd tijdens de persconferentie benadrukt. Toen de vaccins eindelijk arriveerden, stonden Amerikanen, en specifiek inwoners van Kansas, voor een dilemma: wel of niet vaccineren, en zo ja, welk vaccin? Deze keuzes werden vaak onder immense druk en met beperkte informatie gemaakt. In zo’n omgeving, zo stelt Kansas, was het cruciaal dat burgers de waarheid kregen over de vaccins die zij overwogen. “Pfizer heeft in meerdere opzichten niet de waarheid verteld,” aldus de aankondiging.
De rechtszaak bouwt voort op informatie die boven water kwam door een Freedom of Information Act (FOIA)-verzoek, waarmee geheime Pfizer-documenten werden vrijgegeven. Deze documenten vormen de ruggengraat van de 69 pagina’s tellende klacht, waarin specifiek wordt ingegaan op de misleidende uitspraken van Pfizer. De staat moedigt iedereen aan om deze klacht grondig te lezen voor een volledig beeld van de zaak.
Vier Belangrijke Beschuldigingen
De aanklacht richt zich op vier flagrante voorbeelden van vermeende misleiding door Pfizer bij het op de markt brengen van hun COVID-19-vaccin:
- Veiligheid voor Zwangere Vrouwen
Pfizer presenteerde zijn vaccin als veilig voor zwangere vrouwen. Echter, al in februari 2021 beschikte het bedrijf over rapporten van 458 zwangere vrouwen die het vaccin hadden ontvangen. Meer dan de helft meldde een ongewenst voorval, en meer dan 10% kreeg een miskraam, vaak binnen dagen na vaccinatie. Bovendien wees Pfizer’s eigen onderzoek bij ratten uit oktober 2020 op ernstige risico’s, zoals onvruchtbaarheid, verlies van nesten en doodgeboorten. Desondanks hield Pfizer vol dat het vaccin veilig was voor deze groep. - Hartproblemen: Myocarditis en Pericarditis
Pfizer ontkende herhaaldelijk enig verband tussen hun vaccin en hartaandoeningen zoals myocarditis en pericarditis. In januari 2023 verklaarde CEO Albert Bourla nog dat er “geen enkel signaal” was van dergelijke bijwerkingen, zelfs na miljarden toegediende doses. Dit terwijl Pfizer volgens de aanklacht wist dat de Amerikaanse overheid, het leger en buitenlandse instanties wel degelijk signalen hadden vastgesteld van deze ernstige bijwerkingen. - Effectiviteit Tegen Varianten
Pfizer claimde dat hun vaccin bescherming bood tegen COVID-19-varianten. Uit destijds beschikbare gegevens bleek echter dat het vaccin in minder dan de helft van de gevallen effectief was tegen deze varianten – een feit dat niet werd gecommuniceerd naar het publiek. - Transmissie
Met slogans die Amerikanen aanspoorden zich te laten vaccineren “om hun dierbaren te beschermen,” suggereerde Pfizer dat hun vaccin de overdracht van COVID-19 zou stoppen. Later gaf het bedrijf toe dat het nooit onderzoek had uitgevoerd naar transmissie na vaccinatie, waardoor deze claims ongefundeerd bleken.
Censuur en Operation Warp Speed
Naast deze misleidende uitspraken beschuldigt Kansas Pfizer van pogingen tot censuur. E-mails tonen aan dat Pfizer-functionarissen samenwerkten met sociale mediaplatforms om kritiek op de veiligheid en effectiviteit van hun vaccin te onderdrukken. Dit roept vragen op over de transparantie van het bedrijf.
Opvallend is ook dat Pfizer ervoor koos om niet deel te nemen aan Operation Warp Speed, het federale vaccinontwikkelingsprogramma. CEO Bourla legde destijds uit dat hij zijn wetenschappers wilde “bevrijden” van overheidsbemoeienis en administratieve verplichtingen. “Ze willen verslagen. Ik wil daar niets van hebben,” zei hij over de federale overheid. Deze keuze, gecombineerd met de vermeende misleiding, versterkt volgens Kansas het beeld van een bedrijf dat verantwoording probeerde te ontlopen.
Impact in Kansas
De marketingstrategie van Pfizer bleek succesvol: in februari 2024 had het bedrijf meer dan 3,3 miljoen doses geleverd in Kansas, goed voor ruim 60% van alle vaccindoses in de staat. Dit succes werd echter, volgens de aanklacht, deels bereikt door misleidende informatie die de keuze van consumenten beïnvloedde.
Juridische Context en Toekomst
Hoewel vaccinfabrikanten in de VS immuniteit genieten tegen schadeclaims voor vaccinletsels, benadrukt Kansas dat dit geen vrijbrief is om het publiek te misleiden. Deze zaak richt zich specifiek op de marketingpraktijken van Pfizer en hoe deze in strijd waren met wat het bedrijf intern wist. De aanklacht is vandaag ingediend, en meer staten overwegen zich aan te sluiten bij deze juridische inspanning, afhankelijk van Pfizer’s reactie.
Conclusie
De rechtszaak van Kansas tegen Pfizer markeert een belangrijk moment in de nasleep van de COVID-19-pandemie. Het roept fundamentele vragen op over vertrouwen, transparantie en verantwoordelijkheid in de farmaceutische industrie. Terwijl de juridische strijd zich ontvouwt, zullen de ogen van het publiek en andere staten gericht zijn op de uitkomst – en op de vraag of de waarheid eindelijk volledig aan het licht komt.
