Tegenwerking en kritiek zijn hem niet vreemd. Toen hij in 2021 bij RTL4 aan tafel zat bij Eva Jinek en liet weten geen voorstander te zijn van het vaccineren van kinderen met het experimentele coronavaccin, kreeg hij zelfs doodsbedreigingen op social media. Ook werd hij in datzelfde jaar door de Vereniging tegen de Kwakzalverij uitgeroepen tot Kwakzalver van de maand. Al is dat natuurlijk niet leuk, het kan hem niet echt deren, want het laatste decennium heeft hij met OERsterk de wind in de rug. Jaarlijks bereikt hij ruim een miljoen geïnteresseerden met zijn platform, podcast, theatertoer, nieuwsbrief en online leefstijltrainingen.
“Gezondheid is niet de afwezigheid van ziekte, maar de aanwezigheid van vitaliteit”, zegt hij. “Vitaliteit is afhankelijk van drie sleutelsystemen, namelijk van het brein, het autonome zenuwstelsel en het immuunsysteem. Deze systemen komen terug in zes sleutelfuncties waaruit de vitaliteit kan worden afgeleid. Dat zijn energie, stemming, slaap, stoelgang, libido en buikomvang.”
Zelfzorg is in zijn optiek de belangrijkste vaardigheid voor de moderne mens. “Ziekte is een fantastische economie. Er werken anderhalf miljoen mensen in de zorg en wat mij daarin stoort en verbaast, is dat we geen gezondheidszorg hebben, maar een ongezondheidszorg, een zorg waar ziekte het ecosysteem is. Daarom werk ik aan een ecosysteem voor gezondheid met de mantra ‘is je lijf je lief, werk dan preventief’. We leven tegenwoordig in een onnatuurlijke omgeving waarin we verslaafd zijn geraakt aan bewerkte voeding, stoelen, schermpjes en comfort. Er is onbalans in het leefpatroon en dat kunnen we herstellen. Denk aan het eet-, beweeg-, zit- en ontspanningspatroon. Informeren over een gezond en vitaal leefpatroon, dat is mijn missie.”
In de reguliere geneeskunde liep Richard vast omdat daar de oorzaak van de oorzaak niet wordt aangepakt. “Ik kwam er steeds meer achter dat de geneeskunde slechts een doekje voor het bloeden biedt. Genezing bevindt zich vooral in het fysieke domein en de oplossing wordt gezocht in medicijnen en operaties. Een holistische benadering van gezondheid richt zich op het geheel en niet slechts op oppervlakkige symptomen. Dan praat je over heling. Dat is de heilige graal, waarbij je het dan hebt over trauma’s, overtuigingen, zelfliefde of het gebrek daaraan. In de geneeskunde wordt het zichtbare probleem, de foto, aangepakt. Ik maak een film die over ervaringen en het leven zelf gaat. In feite is de foto de fysieke klacht waarmee de patient zich presenteert. Die is de deur naar de oplossing die dieper ligt.”
Vanuit holistisch perspectief is het samenspel tussen lichaam en geest leidend en De Leth is expert in de combinatie van geneeskunde, psychologie, zingeving, zelfliefde en bezieling. Richard: “De reguliere geneeskunde waarin ik ben opgeleid gaat over vlees en bloed, over de fysiologie, over de stofwisseling. Steeds meer ben ik mij gaan verdiepen in de psychologie, in de geest van de mens, de mind. Dan heb je een tandem, want body-mind is eigenlijk één. Daarbij zijn een juiste leefstijl, juiste overtuigingen en het uitwerken van trauma’s van belang, maar ook dan kun je nog signalen krijgen. Wij noemen dat klachten. De ziel speelt daarbij ook een rol. De ziel is de onzichtbare bestuurder van lichaam en geest, van fysiologie en psychologie. Je kunt zeggen dat het lichaam voor een groot deel gecondenseerde geest is, of gecondenseerde ziel. Het lichaam is het speelveld van alle keuzes die je maakt op mentaal, emotioneel, spiritueel, seksueel, financieel en interpersoonlijk gebied. Dat zijn allemaal keuzes die horen bij de moderne mens die over het algemeen veel te druk is en weinig contact heeft met zijn ziel.”
Bezieling speelt volgens hem een belangrijke rol in onze gezondheid. In 2022 schreef hij Zielsgelukkig = Kerngezond, een boek dat de zeven spirituele wetten voor gezondheid behandelt. “Voor bezieling moet je op de juiste plek in het leven zijn, dan doe je wat aansluit bij jouw talenten en kwaliteiten. De moderne mens is gevangen door chronische stress en is vooral een wandelend hoofd. Maar we hebben drie breinen en dat kun je mooi zien in de ontwikkeling van de foetus. Bij zeven weken klopt het hartje. Het hart is het eerste brein. Wij mogen daar veel meer naar luisteren, want daar zit ook het verlangen om te verbinden met anderen. De darmen worden in de wetenschap het tweede brein genoemd. De darmflora heeft een grote invloed op wat je denkt en voelt. In de buik zitten de primaire drijfveren, daar zit de intuïtie. Op de derde plaats komen de hersenen, het derde brein, een trouwe slaaf of dienaar zo je wilt.”
De moderne mens is volgens hem vooral een wandelend hoofd met een lichaam dat eraan bungelt en alleen maar contact maakt met de hersenen, het derde brein en niet meer met het eerste en het tweede. “Als de drie breinen goed uitgelijnd zijn, ben je in flow. Dan maak je andere keuzes. Dan is er voldoende ontspanning, leegte en ruimte. Pas dan kun je de ziel horen, want die schreeuwt niet maar die fluistert. Dan kom je in contact met je zielsmissie, je blauwdruk. Aristoteles noemde dat leegtes. Ieder mens wordt geboren met leegtes en heeft de aangeboren honger die leegtes te vullen met zijn talenten en kwaliteiten. Dan raak je letterlijk vervuld: alles is er. Vervulling komt van binnenuit, geeft vrede en rust. Dat heeft ook te maken met endorfine, een stofje in de hersenen. Endorfine is duurzaam geluk. En het gevolg van bezield zijn is dat als je op de juiste plek in het leven bent, je doet wat aansluit bij jouw talenten en kwaliteiten.”
Richard leeft vanuit zijn intuïtie en creativiteit. Met een te volle agenda kan hij zichzelf niet meer horen en daarom streeft hij ernaar zijn agenda zo leeg mogelijk te houden. Dit levert paradoxaal genoeg een enorme productiviteit op en sinds de oprichting van OERsterk in 2012 schrijft hij elk jaar een boek. Voor zijn derde boek OERsterk leven werd hij geïnspireerd door wijlen hoogleraar business spiritualiteit Paul de Blot, die voor hem het voorwoord schreef. Richard: “De quote ‘Ik kan het beste niet kiezen, het beste kiest mij’ die op de werkkamer van De Blot hing, geldt zeker voor mijn leven. Alles wat ik voorheen met mijn hoofd bedacht en met wilskracht wilde doorduwen, is geflopt. Wat in rust en ruimte tot mij kwam, is gelukt. Om te luisteren naar het fluisteren van de ziel is het belangrijk ontspanning, rust en ruimte in te bouwen. De ziel brengt je dan in contact met de oneindige intelligentie. Met bewustzijn.”
Ontspanning is de basis van zingeving en een relaxte leefstijl: “De agenda van mensen wordt bepaald door inspanningsactiviteiten”, zegt De Leth. Daartussen zou ruimte moeten zijn voor lummeluurtjes en stilteblokken, bijvoorbeeld een dagje sauna, tijd voor reflectie en overzicht.
De hersenen zijn verdeeld in een oerbrein en een mensbrein. In de ruimte daartussen ligt het antwoord op bezieling, vervulling en passie. De mens heeft de macht om de regie te pakken over wat hij doet door inzicht te krijgen in de werking van het oerbrein, de zetel van het lagere zelf, de dierlijke natuur. Het oerbrein denkt in angst, uitsluiting, gevaar en tekorten en is gevoelig voor directe beloning, waaruit ongezonde keuzes en gewoonten ontstaan. Door bemoeienis van het oerbrein doe je soms iets waarover je weinig controle lijkt te hebben. Het mensbrein, de zetel van het hogere zelf, van de menselijke en spirituele natuur kan dat afremmen. Het kan behoeften uitstellen, heeft duurzame waarden en principes, reageert ontspannen op verandering en zoekt zijn eigen weg. Het kan overwegingen maken en prioriteiten stellen. Het zorgt dat je doet wat bij je past. Dat is passie, een intens verlangen dat je voortstuwt. De kern van het leven is simpel: volg je innerlijk vuur en blijf weg van alles wat dit vuur blust.”
